Er woedt een wervelwind van tuchtrechtzaken omtrent seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sportwereld. De meeste mensen hebben de misstanden binnen de Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie (KNGU) en de schorsing van voormalig Ajax-directeur Marc Overmars nog scherp op het netvlies. Veel Nederlandse sportbonden hebben het onderzoek en het tuchtrecht bij grensoverschrijdend gedrag uitbesteed aan tuchtrechtspraak van het Instituut Sportrechtspraak (ISR).
De rol van het Instituut Sportrechtspraak (ISR) in het sporttuchtrecht
Het Instituut Sportrechtspraak (ISR) draagt op een onafhankelijke wijze bij aan een veilig en eerlijk sportklimaat door invulling te geven aan het tuchtrecht voor ruim 80 aangesloten sportorganisaties en sportbonden in Nederland. Het ISR onderzoekt meldingen van vermeende overtredingen en beoordeelt objectief of er sprake is van ongewenst gedrag in de sport. Dit kan zowel verbaal, non-verbaal of fysiek ongewenst gedrag zijn. Het ISR voert daarnaast ook tuchtrechtspraak uit op het gebeid van seksuele intimidatie, matchfixing en doping.
Het ISR is een tuchtrechtelijke instantie. Tuchtrechtspraak is een vorm van rechtspraak die erop toeziet dat de leden van een bepaalde (beroeps)groep zich aan de gedragsregels van hun groep houden. Hiermee wordt de ‘eer en waardigheid’ van die groep in stand gehouden. Leden van een sportbond zijn via hun lidmaatschap gebonden aan de tuchtreglementen van het ISR.
De maatstaf van het tuchtrecht in de sport
Wanneer komt het tot een tuchtrechtelijke veroordeling? Hoewel het tuchtrecht in sommige aspecten lijkt op het strafrecht, wordt meestal een andere maatstaf gehanteerd. In het strafrecht moet het ten laste gelegde feit wettig en overtuigend worden bewezen. Er moet een minimum aan bewijs aanwezig zijn om tot die overtuiging te kunnen komen. Het tuchtrecht is echter onderdeel van het civiele recht, waar in principe de stelplicht en bewijslast rusten op de partij die zich op een bepaald rechtsgevolg beroept.
Ten aanzien van de bewijslast in het sporttuchtrecht bepalen de reglementen van het ISR: “Het bewijs van een overtreding is geleverd wanneer de aanklager of de kamer algemeen tuchtrecht op grond van de vastgestelde feiten en omstandigheden van mening is dat de feiten die ten grondslag liggen aan de overtreding van het reglement, ertoe leiden dat voldoende aannemelijk is dat de beklaagde de overtreding heeft begaan.” Het ten laste gelegde feit hoeft dus niet onomstotelijk bewezen te worden, het hoeft slechts aannemelijk te zijn dat de overtreding heeft plaatsgevonden.
De zaak van Marc Overmars
Half november 2023 schorste het Instituut Sportrechtspraak (ISR) Marc Overmars voor een jaar vanwege seksueel overschrijdend wangedrag. Daar komt een jaar voorwaardelijke schorsing bij, met een proeftijd van twee jaar. Met terugwerkende kracht mag Overmars per 16 november 2023 gedurende deze periode geen functie uitoefenen binnen de KNVB en daaraan verbonden organisaties.
Het ISR heeft geconcludeerd dat Overmars zich niet heeft gehouden aan de regel dat hij zich ‘onthoudt van seksuele intimidatie via welke communicatiemiddelen dan ook’ en daarmee het Reglement Seksuele Intimidatie dus heeft overtreden. Enkele weken na de opgelegde schorsing en zijn ontslag bij Ajax is Overmars gestart als technisch directeur bij de Belgische voetbalclub Royal Antwerp FC. De Belgische voetbalcompetitie valt buiten de reikwijdte van de schorsing en de bevoegdheden van het ISR. De KNVB heeft de uitspraak echter aangedragen aan de tuchtcommissie van de FIFA (de overkoepelende wereldwijde voetbalbond), zoals de reglementen voorschrijven. De tuchtcommissie van de FIFA heeft nu besloten de schorsing wereldwijd door te voeren. De tuchtrechtelijke veroordeling heeft voor Overmars dus ook verstrekkende arbeidsrechtelijke gevolgen. De uitspraak van het ISR is hier te vinden.
Expert in sportrecht
Bij sport komt veel emotie kijken. Hierdoor kunnen er conflicten ontstaan die tuchtrechtelijk worden opgelost. Uit de zaak van Marc Overmars blijkt wel dat een tuchtrechtelijke procedure gevolgen heeft voor zowel de professionele sportcarrière als het privéleven. Het is daarom essentieel om zorgvuldig te werk te gaan wanneer je als sporter, sportvereniging, sportbestuurder of lid van de sportbond bent benadeeld of tuchtrechtelijk wordt vervolgd. EntzingerScheltinga Advocaten is gespecialiseerd in tuchtrechtelijke sportprocedures zodat je er zeker van kan zijn dat je de best mogelijke juridische bijstand ontvangt tijdens een tuchtrechtelijke procedure.
Vragen over sportrecht?
Wordt u geconfronteerd met een tuchtrechtelijke procedure in de sport? Of heeft u een andere vraag op het gebied van het sportrecht? Neem dan met ons contact op.
