De grenzen tussen werk en privé vervagen steeds verder. Door smartphones, laptops en andere mobiele apparaten kunnen werknemers buiten werktijd eenvoudig bereikbaar blijven. Maar is dat wenselijk? Het wetsvoorstel ‘Wet over de bereikbaarheid van werknemers buiten werktijd’, dat in 2020 al is ingediend bij de Tweede Kamer, beoogt hier verandering in te brengen. Wat betekent dit voor werkgevers en hoe kun je voldoen aan deze regelgeving?
Waarom is dit wetsvoorstel over bereikbaarheid buiten werktijd belangrijk?
De traditionele 9-tot-5-werkdag is steeds minder gangbaar. De voortdurende technologische ontwikkelingen maken het mogelijk om ook na werktijd nog even een e-mail te beantwoorden of een berichtje naar een collega te sturen. Hierdoor ontstaat een impliciete verwachting dat werknemers altijd bereikbaar zijn. Dit kan leiden tot verhoogde werkdruk, stress en uiteindelijk zelfs burn-outklachten. Uit onderzoek uit 2022 blijkt dat 20% van de Nederlandse werknemers al kampt met burn-outverschijnselen. Het wetsvoorstel beoogt werknemers meer ongestoorde rust te geven en zo hun welzijn en productiviteit te beschermen.
Wat houdt de ‘Wet over bereikbaarheid buiten werktijd’ in?
Het wetsvoorstel verplicht werkgevers en werknemers om in gesprek te gaan over de bereikbaarheid buiten werktijd. Dit gesprek moet inzicht geven in de mogelijke werkdruk die ontstaat door continue bereikbaarheid en hoe groot het risico daarop is. Indien werknemers dit als belastend ervaren, moet dit risico worden opgenomen in de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E), zoals vereist door artikel 5 lid 4 van de Arbowet. Werkgevers moeten vervolgens maatregelen treffen om deze werkdruk te verminderen. Het wetsvoorstel voorziet in een hoge mate van zelfregulering, omdat geen enkele werkgever of werknemer hetzelfde is.
Hoe kunnen werkgevers voldoen aan dit wetsvoorstel?
Het wetsvoorstel schrijft geen vaste regels voor over de manier waarop afspraken over bereikbaarheid moeten worden vastgelegd. Dit betekent dat werkgevers in samenspraak met werknemers, ondernemingsraden of vakbonden maatwerk kunnen leveren. Mogelijke afspraken kunnen bijvoorbeeld inhouden:
- Het instellen van vaste niet-bereikbaarheidsuren;
- Het beperken van werkgerelateerde communicatie buiten werktijd;
- Het uitschakelen van werktelefoons na een bepaald tijdstip;
- Duidelijke richtlijnen over verwachte reactietijden op e-mails en berichten.
Handhaving en mogelijke sancties
De Inspectie SZW zal toezien op de naleving van de uiteindelijke wet. Werkgevers moeten kunnen aantonen dat het verplichte gesprek over bereikbaarheid daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een schriftelijk verslag. Indien een werkgever zich niet aan de wet houdt, kan de Inspectie SZW eerst een waarschuwing geven. Indien hier geen gehoor aan wordt gegeven, kan een boete volgen.
Wat betekent dit voor werkgevers?
Of het wetsvoorstel uiteindelijk wet wordt, is nog onzeker. Toch is het verstandig om proactief afspraken te maken over de bereikbaarheid buiten werktijd. Dit voorkomt niet alleen mogelijke sancties in de toekomst, maar draagt ook bij aan een gezonde en productieve werkomgeving. Werknemers die voldoende rust krijgen, presteren beter en hebben minder kans op langdurige uitval door stressgerelateerde klachten. Een win-win voor zowel werkgever als werknemer.
Vragen?
Heeft u vragen over dit wetsvoorstel en wat het betekent voor uw organisatie? Of heeft u andere vragen over het arbeidsrecht? Neem dan contact met ons op.
